- Rodzaj problemu Przeszkoda zrywająca
- Czym wyróżnia się klient? Klient indywidualny
- Kategoria problemu Prawo małżeńskie
- Rekomendowane rozwiązanie Adwokat kościelny
Ogólnie o problemie
Pokrewieństwo małżonków jest w świetle prawa kanonicznego uznawane za przeszkodę mogącą doprowadzić do uznania zawartego małżeństwa za nieważne. Zgodnie z literą prawa nieważne jest małżeństwo zawarte między wszystkimi krewnymi w linii prostej (czyli np. między synem i matką, wnuczką i dziadkiem) oraz w linii bocznej aż do IV stopnia pokrewieństwa (czyli między bratem i siostrą, bratem stryjecznym i siostrą stryjeczną, siostrą cioteczną i bratem ciotecznym, a także małżeństwo danej osoby z bratem matki lub siostrą ojca).
Prawo kościelne stanowi także, że nie ma możliwości uzyskania dyspensy od przeszkody dotyczącej pokrewieństwa w linii prostej oraz w II stopniu pokrewieństwa w linii bocznej (czyli między bratem i siostrą). Co więcej, związek małżeński nie może być zawarty, jeśli istnieje chociażby niewielkie prawdopodobieństwo, że mężczyzna i kobieta są ze sobą spokrewnieni w linii prostej lub w II stopniu linii bocznej. Dyspensa dotyczyć może tylko IV stopnia linii bocznej.
Przykład - stan faktyczny
Ewa i Artur byli małżeństwem już od trzech lat. Łączyło ich wiele. Pochodzili z jednego miasteczka, oboje zwracali na siebie uwagę ciemnymi włosami i brązowymi oczami. Podobne mieli także doświadczenia życiowe – nigdy nie poznali swoich ojców. Pewnego razu do kawiarni, w której pracowała Ewa, przyszedł mężczyzna w średnim wieku i oznajmił, że jest jej ojcem.
Prosił córkę o wybaczenie lat milczenia i oznajmił, że – jak udało mu się ustalić – ma ona przyrodniego brata o imieniu Artur. Badania genetyczne potwierdziły obawy małżonków. Wzięli więc rozwód cywilny. Ponadto zależało im na tym, aby ich małżeństwo kościelne również zostało uznane za nieważne. Ze swoim problemem mogli się zgłosić zatem do kancelarii kanonicznej.
Opis rozwiązania problemu
Przede wszystkim należy stwierdzić, że – po zapoznaniu się z problemem – można sporządzić skierowaną do Sądu Biskupiego skargę powodową o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Odwołując się do poszczególnych kanonów Kodeksu prawa kanonicznego, pomóc należy stronom opisać charakter zaistniałej przeszkody zrywającej – w tym przypadku była to przeszkoda pokrewieństwa małżonków w II stopniu linii bocznej.
Zwrócić trzeba wówczas uwagę, jakie fakty opisu przebiegu małżeństwa mają w tej sprawie wpływ lub jakie dokumenty należy załączyć do pisma (m.in. wyniki badania genetycznego oraz odpis wyroku rozwodowego z sądu cywilnego). Kancelaria kanoniczna winna też zasugerować odpowiedni dobór świadków (w tym przypadku mógłby to być ojciec obojga współmałżonków oraz ich matki). Odpowiednio sformułowana i poparta dowodami skarga powinna być przyjęta przez Sąd Biskupi.
